Polsko-niemieckie kontakty dyplomatyczne latem 1920 r. cechowała głęboka nieufność i podejrzliwość. Niemcy delikatnie sugerowali Polakom, że gdyby ochłodzili swe kontakty z Francją, to mogliby liczyć na ocieplenie stosunków z Niemcami. Szef MSZ, książę Eustachy Sapieha, odrzucił te sugestie i nakazał posłowi w Berlinie W połowie roku w szeregach było ponad 500 000 żołnierzy. Do formowania kolejnych dywizji przystąpiono latem. Zdecydowano się na powołanie w sumie 20 dywizji piechoty oraz 7 brygad jazdy [7]. Do końca 1919 armia liczyła już około 600 000 żołnierzy, w tym 21 dywizji piechoty i 7 brygad jazdy [8] [9] . W 1946 wszystkie brygady pancerne przeorganizowano na pułki czołgów średnich (1, 2, 6, 8 i 9 pcz). Każdy z nich posiadał: trzy kompanie czołgów, kompanię fizylierów, kompanię technicznego zaopatrzenia, pluton dowództwa oraz drużyny gospodarczą i transportową. W pułku było 371 żołnierzy. Na jego uzbrojeniu znajdowały się: 32 Dowództwo powierzono pułkownikowi Bronisławowi Kaplińskiemu, i już niebawem pułk wyruszył na front wojny polsko – bolszewickiej 1919-1920r. Większość rekrutów wywodziła się z Polskiej Organizacji Wojskowej, zasłużonej na frontach Wielkiej Wojny (wcielonych w myśl rozkazu Dowództwa Okręgu Generalnego z dnia 29 XI 1918r.). To prawda, że w rosyjskiej historiografii do tej pory powielany jest pogląd, że wina rozniecania konfliktu spoczywa na Polsce i tylko na Polsce. Na przykład znany historyk A. Puczenkow pisze na ten temat: „W 1920 r. Polska odegrała ogromną rolę w przedłużającej się wojnie domowej. Aleksander Smoliński – „Wyprawa wileńska” w kwietniu 1919 "Wyprawa wileńska" z kwietnia 1919 r. była pierwszą dużą operacją zaczepną Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej. Zakończyła się ona wyzwoleniem Wilna spod sowieckiej okupacji, w czym główną rolę odegrał zagon 1 Brygady Jazdy pod dowództwem płk. f5NU. Genealogia Wojny i Powstania zbrojne, Wojsko.. - Spisy walczących w I wojnie światowej Bolko - 09-11-2008 - 15:59 Temat postu: Spisy walczących w I wojnie światowej Poszukuję wszelakich publikacji zawirających spis żołnierzy, listy żołnierzy I - wojny światowej. Poszukuję konkretnie informacji na temat mojego przodka. Mój pradziadek Stanisław Kuczara zmarł około 1921 roku w wyniku ran odniesionych podczas służby wojskowej, niestety nie mam zbyt wielu informacji na jego temat, każda pomoc będzie bardzo cenna. pozdrawiam - 09-11-2008 - 16:33 Temat postu: Spisy walczących w I wojnie światowej Witam, Proszę sprawdzić Wojsko P. 1918-20 Indeks żołnierzy Wojska Polskiego w latach 1918-1920 Kategoria : Wojna 1914- 1918 - ... amp;cid=86 oraz Listy jeńców , Listy strat , Obozy jenieckie Kategoria: Wojsko Polskie ... amp;cid=61 oraz Indeksy Nazwisk Kategoria: Wojsko Polskie od 1916r (Biblioteki cyfrowe) ... temat: „ Lista strat Wojska Polskiego 1918-1920” : ... mp;sub=541 Znalazłam nazwiska : Kaczara ; Kuczar Kuczara proszę też sprawdzić: Portal „Inne Oblicze Historii” – Magazyn Miłośników Historii Pozdrawiam serdecznie Maria - 09-11-2008 - 19:21 Temat postu: Spisy walczących w I wojnie światowej Faktycznie ciekawe Forum z masą zdjęć z I wojny światowej. dzięki za namiary jan fturas kamil_360 - 30-10-2010 - 21:53 Temat postu: I Wojna Światowa-lista(?) walczących Witam! Dowiedziałem się ostatnio, że jeden z moich przodków brał udział w I Wojnie Światowej. Czy są jakieś spisy, listy itp. na internecie takich osób? Przepraszam, że zakładam nowy temat, ale nie mogę znaleźć podobnego do mojego. Pozdrawiam, Kamil Śmieszek Płowik_Hubert - 31-10-2010 - 17:59 Temat postu: I Wojna Światowa-lista(?) walczących Mój pradziadek Marcin Nosarzewski ur. 1887 służył wpierw w wojsku carskim, następnie dostał się do austro-węgierskiej niewoli, skąd trafił do Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Nie wiem jakie to były lata, nie znam pułku ani nic, tylko to wiem ta temat jego służby wojskowej. Prawdopodobnie służył 10 lat. Jak mogę go znaleźć? Też interesują mnie spisy np. żołnierzy polskich zwerbowanych z austro-węgierskich obozów jenieckich. Pless - 31-10-2010 - 20:25 Temat postu: I Wojna Światowa-lista(?) walczących Do tych, co szukają informacji na temat I wojny i piszą: jeden z moich przodków brał udział w I Wojnie Światowej. ... 0712111736 Niestety w obcym języku, po polsku nic nie znalazłem. Mam listy uczestników walk z Kuby. Jeżeli są potrzeby to chętnie pomogę Augustyniak_Irena - 13-04-2011 - 21:58 Temat postu: I Wojna Światowa-lista(?) walczących Proszę o podpowiedź czy są jakieś spisy osób wcielonych do wojska rosyjskiego w związku z mobilizacją przed 1 wojną światową , pradziadek mieszkał wtedy w Mińsku Mazowieckim i zostało po nim tylko zdjęcie w mundurze rosyjskim , z wojny nie wrócił . Sprawdzałam w Listach strat ale nazwiska nie znalazłam , Czy taki spis byłby w archiwach miejskich lub CAW ? Nie mam orientacji w tym temacie i nie wiem jak prowadzić dalej poszukiwania, dziękuję Irena evelinej@ - 13-04-2011 - 22:16 Temat postu: Witajcie! Wiem, że legiony polskie podlegały formalnie pod wojsko austro-węgierskie. Czy są jakieś szanse ma to, że w archiwach austriackich znajdują się dane osobowe legionistów? Gdzie mogę szukać informacji na ten temat? Pozdrawiam Anastazja kobalka - 06-09-2011 - 10:18 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Witam Chciałabym się zwrócić z zapytaniem gdzie szukać listy , wykazu żołnierzy biorących udział w I wojnie opowiadań tylko tyle mi wiadomo , że mój pradziadek Józef Pacyniak brał udział w Cudzie nad Wisłą. Służył pod dowództwem generała Halerra . a jego przełożonym był pułkownik Kłosiński lub Kosiński. Byłabym wdzięczna za jakąkolwiek informację . Pozdrawiam Katarzyna Grazyna_Gabi - 06-09-2011 - 10:52 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Katarzyno, Wyszukiwarka ( w Surname: wystarczy wpisac pierwsze litery nazwiska, np. Pac ) Wykaz poleglych i zmarlych: Pacyniak Jozef polegl 13 lipca 1920 Rudnia Pozdrawiam Grazyna kobalka - 06-09-2011 - 11:28 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Dziękuję Grażyno ale tę ewentualność juz sprawdziłam . Mój pradziadek jednak zmarł dopiero w 1977 roku .Więc to na pewno nie ten Pacyniak. Pozdrawiam taadek61 - 06-09-2011 - 12:43 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka bronisława grabowskiego służył w wojsku austryjackim pozdrawiam tadeusz prażmowski Płowik_Hubert - 06-09-2011 - 15:24 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Istnieje jakaś wyszukiwarka żołnierzy będących pod dowództwem Piłsudskiego? Kolank0 - 12-01-2012 - 12:14 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Ja zaś szukam informacji o moim pradziadku Andrzeju PIętka s. Ambrożego, który walczył w armii carskiej (mam jego zdjęcie w mundurze wersja wykadrowana z innego zdjęcia na którym stał z dwoma innymi żołnierzami. Oryginał zdjęćia zaginął). Wiem, że dostał się do Pruskiej niewoli i tam dotrwał końca konfliktu. na tym się cała moja wiedza kończy. Podejrzewam, że I WŚ zastała go już w armii. W 1914 roku miał 24 lata. Niestety mam pełną świadomość nikłch szans na powodzenie. Zachowany materiał archiwalny jest szczątkowy. Prawie wszystkie archiwa dotyczące Polaków służących w armii carskiej zostały zniszczone podczas II WŚ. Podbnie jest z dokumentacją z obozów jenieckich. To co przeglądamy to są szczątki zawierające po kilkaset nazwisk. Tym czasem wystarczy wspomnieć, że od sierpnia do września 1914 r. w wyniku działań wojennych w Prusach Wschodnich do niewoli dostało się około 137 tys !!!! żołnierzy rosyjskich. To co mi zostało po pradziadku tamtego okresu, oprócz zdjęcia w mundurze carskim, jest mocno zniszczona już mapa Królestwa Polskiego. polecam: Tuchola cz. I ... 870AB805-3 Tuchola cz. II ... 870AB805-3 ------------- Wojciech P Malgonia - 12-01-2012 - 13:00 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Witaj! Z Twojego postu nie wynika (przynajmniej dla mnie) czy Twoj przodek byl zawodowym zolnierzem, czy tez zostal "po prostu" zaciagniety" do armii. Moj dziadek ukonczyl w 1914 r. Wilenska Szkole Oficerska - czyli poszedl po szkole prosto na wojne - sluzyl rowniez w armii carskiej, przynajmniej do pewnego czasu. Byl zawodowym oficerem, czyli pozostal w wojsku - oczywiscie potem w WP (do 1946). W CAWie jest obszerna teczka osobowa mojego dziadka - rowniez z bardzo duza iloscia dokumentow z czasow jego sluzby w wojsku carskim. Jesli wiec Twoj pradziadek rowniez po I WS pozostal w wojsku, to jest szansa na to, ze w CAWie jest Jego teczka, rowniez z dokumentacja z armii carskiej. Pozdrawiam Gosia Kolank0 - 12-01-2012 - 22:26 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka Według moich informacji odbywał obowiązkową sześcioletnią służbę wojskową. (zgodnie z ustawą z 13 stycznia 1874 r.) Obowiązkowi wojskowemu, poza pewnymi wyjątkami, podlegali wszyscy mężczyźni którzy ukończyli 21 lat. I WŚ mojego pradziadka zastała, gdy miał 24 lata... Na jego zdjęciu jakie się zachowało do dzisiaj nie posiada żadnych dystynkcji, a po powrocie z niewoli, ożenił się i zajął się gospodarką. hmm. Niemniej jednak przy okazji naszej rozmowy wpadłem na kilka pomysłów i mam nadzieję, że nie będzie to oznaczało wizyty w Rosji... możek iedyś.... Wojciech P annapytel - 31-08-2012 - 14:42 Temat postu: uczestnik I wojny światowej ?? Witam, poszukuję jakichkolwiek danych na temat mojego przodka, a w sumie co się z nim stało. Został powołany albo sam się zaciągnął w czasie I wojny światowej. Nazywa się Franciszek Stepnowski i urodził się około 08/09/1881r. we wsi Jambrzyki koło Szczuczyna (obecnie woj. podlaskie). W momencie wyruszania na wojnę miał żonę Helenę Stepnowską zd. Zajczewska (około 1887 Rydzewo Szlacheckie + Jambrzyki 07/02/1971) oraz trójkę dzieci Piotr, Wacław i Sabina. Jego ojciec to najprawdopodobnie Paweł Stepnowski i Michalina Stepnowska zd. Wróblewska. Niestety nikt nie wie czy przeżył czy zginał na wojnie. Nikt z rodziny nie wie gdzie walczył ani też nie ma żadnych dokumentów na ten temat. Proszę o pomoc. kaaczorr174 - 31-08-2012 - 23:14 Temat postu: uczestnik I wojny światowej ?? witam, mam podobną prośbę odnośnie mojego przodka Nikodema Walewskiego (Waleskiego) syna Atnoniego i Anny z Olszewskich. Zmarł on podobno w obozie jenieckim na terenie Prus Wschodnich w roku 1914-1915, czy ktos mogly podpowiedziec gdzie szukac czegos na ten temat? Warakomski - 01-09-2012 - 08:26 Temat postu: Powiatowy Urząd ds. Powinności Wojskowej / Szczuczyn, Gubernia Łomżyńska/ Tam księga rejestrowa z zapisami dotyczącymi wcielanych do wojska poborowych, w tym jednostka wojskowa do której został skierowany / od tego trzeba zacząć/ ... ly_id=2961 Krzysztof annapytel - 01-09-2012 - 16:20 Temat postu: dziękuję bardzo. mam nadzieję że teraz coś ruszy Paola_ - 18-02-2013 - 14:08 Temat postu: Witam, Czy do tego Powiatowego Urzędu trzeba się pofatygować osobiście czy można do nich napisac? Może ktoś się orientuje? Pozdrawiam Joanna_Lewicka - 18-02-2013 - 19:24 Temat postu: Witam! Stryja swojego męża szukałam w różnych, znanych mi spisach. Wreszcie zaczęłam pracowicie przeszukiwać tzw. "listy strat", które były publikowane przez władze wiedeńskie, a które są dostępne w sieci. Znalazłam! Mam teraz datę śmierci i jednostkę, jeszcze szukam miejsca, gdzie jest pochowany (Albania). Potwierdziło się zdanie, że genealogia wymaga cierpliwości! Pozdrawiam- Joanna Piachu2 - 29-01-2014 - 21:31 Temat postu: Dodam swój skromny wpis, otóż mój dziadek Domink Mikulski również brał udział w I WŚ, w randze chyba plutonowego. Na foto widać dokument wystawiony 29 Grudnia 1922r przez Dowództwo 2 Kompanii 28 Baonu Saperów WP w Modlinie. Drugi papier już z 5 Stycznia 1923r. irek55134 - 10-06-2014 - 10:49 Temat postu: Mój pradziadek Antoni Konwent też brał udział w I wś. Niestety nie mam żadnych dokumentów potwierdzających to- tylko mała metryczka od księdza, że był żołnierzem... urodzony 3 I 1879r. w Słonej Parafia Zakliczyn. Syn Marcina i Marianny Gąsior Turzański_Jerzy - 28-11-2014 - 19:22 Temat postu: Mieszkańcy Żupania w Armii Austro-Węgier Mieszkańcy Żupania wspomniani w Listach strat i Wiadomościach o rannych i chorych Armii Austro-Węgier w okresie I WŚ. Zestawienie jest oczywiście najprawdopodobniej niekompletne ponieważ: nie miałem dostępu do wszystkich wydań, publikowane dane bardzo często są niekompletne lub błędne, występuje bardzo dużo literówek. Budaj Johann, ResGefr., IR. Nr. 9, 9. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1888; kriegsgef., Kowrow, Russland. (Lista strat Nr. 447 z Budaj Paul, Inft., LIR. Nr. 33, 1. ErsKomp., Zupanie, 1885, Schuss i. d. Oberschenkel, ResSpit. in Leitmeritz. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 149 z Budaj Paul, ErsResInfst., LIR. Nr. 33, 1. ErsKomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1885; kriegsgef., Saratow, Russland. (Lista strat Nr. 471) Chromiak Wasyl, LstInfst., IR. Nr. 9, 2./XXIX. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1896, verw. (Lista strat Nr. 643 z Crepa Andreas, Inft., LIR. Nr. 32, 2. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1893, verw. (Lista strat Nr. 153 z Czepa Alexander, ErsResSchutze, SchR. Nr. 33, 1. ErsKomp., Galizien, Skole, Cupanie, 1883; kriegsgef., Solotoncscha, Russland. (Lista strat Nr. 592 z Czepa Basil, Schutze, SchR. Nr. 33, 2. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1888; kriegsgef., Charkow, Russland. (Lista strat Nr. 592 z Diorka Andreas, Inft., LIR. Nr. 33, 3. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1889; verw. (Lista strat Nr. 334 z Diorka Michał, Inft., IR. Nr. 9, 11. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1889, kriegsgef. (Lista strat Nr. 174 z Diorko Fedio, LstInft., IR. Nr. 9, 1. ErsKomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1895, verw. (Lista strat Nr. 297 z Gurniak Alexander, Korp., LIR. Nr. 33, 1. Komp., Galizien, Stryj, Zupanie, 1887; kriegsgef., Tomsk, Russland. (Lista strat Nr. 471 z Hołik Alexius, Inft., IR. Nr. 3, zugeteilt dem IR. 3. Galizien, Skole, Zupanie, 1890, tot (18./6. 1915). (Lista strat Nr. 221 z Hurniak Johann, Infst., IR. Nr. 9, 14. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1889; verw., kriegsgef., Vereinigtes Feldspital Nr. 17 in Moskau, Russland. (Lista strat Nr. 495 z Hurnlak Johann, Inft., IR. 1./XII. ErsKomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1889, verw. (Lista strat Nr. 262 z Hyrycz Andreas, Gefr., LIR. Nr. 33, 3. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1881; kriegsgef., Simbirsk, Russland. (Lista strat Nr. 471 z Ilnicki Johann, ErsResInfst., IR. Nr. 9, 1. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1882; kriegsgef., Jaransk, Gouvernement Wjatka, Russland. (Lista strat Nr. 495 z Jablinski Jurko, LstInfst., IR. Nr. 9, 2. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1878; kriegsgef., Balachna, Gouvernement Nishnij-Nowgorod, Russland. (Lista strat Nr. 495 z Jabłoński Fedor, LstInft., IR. Nr. 9, 3. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1886; kriegsgef., Balachna, Gouvernement Nischnij-Nowgorod, Russland. (Lista strat Nr. 431 z Jabłoński Georg, LstInft., IR. Nr. 9, 3. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1878; kriegsgef., Balachna, Gouvernement Nischnij-Nowgorod, Russland. (Lista strat Nr. 431 z Jampel Chaim, ErsResSchutze, SchR. Nr. 33, 4. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1885; kriegsgef., Station Bogoduchow, Gouvernement Charkow, Russland. (Lista strat Nr. 592 z Jewczynic Paul, Inft., IR. Nr. 9, 4. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1893, verw. (Lista strat Nr. 305 z Jewczyniec Andreas, ResInft., IR. Nr. 9, 1. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, verw. (Lista strat Nr. 42 z Kosciow Andreas, Inft., LIR. Nr. 33, 4. Komp., Zupanie, 1887, Schuss i. d. r. Hand, VereinsResSpit. des Frauenhilfsvereines in Prag. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 173 z Kosciow Andreas, Inft., LIR. Nr. 33, 4. Komp., Zupanie, 1887, Schuss i. d. r. Hand, Vereinsspital in (Frauenhilfsverein) Prag. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 178 z Kościów Wasyl, LstInfst., IR. Nr. 9, 4. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1895; verw. (Lista strat Nr. 699 z Kostiuk Zacharius, Inft., IR. Nr. 9, 3. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, kriegsgef. (Lista strat Nr. 42 z Lapundiak Hryń, LstGefr., IR. Nr. 9, 12. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1898; verw. (Lista strat Nr. 699 z Matkowski Anton, Inft., IR. Nr. 9, 2./9. Marschkomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1878, kriegsgef. (Lista strat Nr. 287 z Palków Johann, Kan., FKR. Nr. 30, Batt. 3, Galizien, Skole, Żupanie, 1886. kriegsgef. (Lista strat Nr. 188 z Palków Johann, ResFahrkan., FKR. Nr. 24, Batt. 3, Galizien, Skole, Zupanie, 1886. (War kriegsgef. in Russland gemeldet. ImAustauschwege als Kriegsinvalider zuruckgekehrt.) (Lista strat Nr. 416) Promio Iwan, Infst., IR. Nr. 9, Galizien, Skole, Żupanie, 1884; gestorben (4./4. 1918). (Lista strat Nr. 690 z Proniow Semen, Inft., LIR. Nr. 33, 3. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1880, verw. (Lista strat Nr. 209 z Proniw Ilko, Inft., IR. Nr. 9, IV./6. Marschkomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1891, kriegsgef. (Lista strat Nr. 147 z Schakmar Paul, LstInfst., IR. Nr. 9, 4. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1887; verw. (Lista strat Nr. 560 z Surmaj Jurko, Inft., LIR. Nr. 33, 1. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1888; tot ( 1915). (Lista strat Nr. 403 z Szehmar Wasyl, Inft., IR. Nr. 9, 1. ErsKomp., Zupanie, 1895, Schuss i. d. Bauch, 8./7. 1915 gestorben im Feldspital Nr. 9/10, beerdigt am Friedhof in Janów, Russisch-Polen. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 448 z Szekmar Alexander, Inft., IR. Nr. 45, 2. ErsKomp. statt 7. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1892, verw. (Lista strat Nr. 80) Tałajło Basil, ResInft., IR. Nr. 9, 3. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1889, kriegsgef. (Tomsk, Russland.) (Lista strat Nr. 174 z Tałajło Roman, Inft., IR. Nr. 45, 2. ErsKomp., Galizien, Skole, Zupanie, 1891; kriegsgef., Aschabad, Gebiet Transkaspien, Russland. (Lista strat Nr. 450 z Tataiło Iwan, Inft., LIR. Nr. 17, 3. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1896; kriegsgef., Russland. (Lista strat Nr. 450 z Tatajło Lukas, Inft., LIR. Nr. 33, 7. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1879; verw. (Lista strat Nr. 334 z Turlanski Elias, Inft., LIR. Nr. 33, 5. Komp., Galizien, Stryj, Zupanie, 1888, verw. (Lista strat Nr. 209 z Turzański Anton, Infst., IR. Nr. 9, 12. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1896; verw. (Lista strat Nr. 534 z Turzański Ludwig, Lt. i. d. Evid., LstIR. Nr. 20, 12. Komp., Zupanie (Galizien), 1882, krank, RekonvAnstalt im Reichsratsgebaude in Wien I. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 176 z Turzański Rudolf, Inft., IR. Nr. 9, 11. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1886, kriegsgef., (Lista strat Nr. 174 z Wisznowski Anton, LstInfst., IR. Nr. 12, 7. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1896; verw. (Lista strat Nr. 594 z Wiśniowski Anton, LstInfst., IR. Nr. 9, 9. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1896; verw. (Lista strat Nr. 534 z Wiśniowski Dominik, LstInfst., IR. Nr. 9, 4. ErsKomp., Galizien, Skole, Żupanie, 1894; kriegsgef., Charkow, Russland. (Lista strat Nr. 495 z Wiźniowski Dominik, LstInfst., IR. Nr. 9, Galizien, Skole, Zupanie, 1894; kriegsgef., Charkow, Russland. (Lista strat Nr. 635 z Visneszky Vladislav, Inft., LIR. Nr. 11, 7. Komp., Zupanie, Stryj, 1893, Verletzung, MilBeobSpit. Nr. 1 in (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 436 z Turzański_Jerzy - 29-11-2014 - 17:38 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Turzańscy wspomniani w Listach strat i Wiadomościach o rannych i chorych Armii Austro-Węgier w okresie I WŚ. Zestawienie jest oczywiście najprawdopodobniej niekompletne ponieważ: nie miałem dostępu do wszystkich wydań, publikowane dane bardzo często są niekompletne lub błędne, występuje bardzo dużo literówek. Turzanski Andreas, Inft., LIR. Nr. 20, 12. Komp., Galizien, Rohatyn, Lipica dolna, 1891; kriegsgef., Nikolajewsk, Gouvernement Samara, Russland. (Lista strat Nr. 390 z Turzanski Anton, Inft., IR. Nr. 9, 3. ErsKomp., Liptanzo, 1893, krank, ResSpit. in Szombathely. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 462 z Turzański Anton, Infst., IR. Nr. 9, 12. Komp., Galizien, Skole, Zupanie, 1896; verw. (Lista strat Nr. 534 z Turzanski Anton, LstInfst., IR. Nr. 9, Galizien, Skole, Korczyn, 1896; kriegsgef., Charkow, Russland. (Lista strat Nr. 635 z Turzanski Basil, Gefr., IR. Nr. 77, 10. Komp., Czaikovice, 1885, krank, Garnisonsspital Nr. 2 in Wien, III. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 27 z Turzański Basil, ResInft. TitGefr., IR. Nr. 77, 10. Komp., Galizien, Rudki, Czajkowice, 1885; kriegsgef., Pensa, Russland. (Lista strat Nr. 379 z Turzański Basilius, ErsRes., IR. Nr. 77, 1. ErsKomp., Galizien, Stary Sambor, Niedzielna, 1889, kriegsgef. (Russland.) (Lista strat Nr. 247 z Turzanski Emil, Inft., IR. Nr. 58, 1. Komp., Biszow, 1881, Schuss i. d. r. Schulter, Kriegsspital in Budapest, Cso-bancz-utca. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 163 z Turzański Gregor, Jag., FJB. Nr. 14, 3. Komp., Galizien, Stary Sambor, Niedzielna, 1891, verw. (Lista strat Nr. 253 z Turzanski Josef, Inft., IR. Nr. 15, 3. Komp., Galizien, Tarnopol, Ostalce, 1885; kriegsgef., Vereinigtes Evakuationsspital in Kursk, Russland. (Lista strat Nr. 430 z Turzański Ludwig, Lt. i. d. Evid., LstIR. Nr. 20, 12. Komp., Zupanie (Galizien), 1882, krank, RekonvAnstalt im Reichsratsgebaude in Wien I. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 176 z Turzański Michael, Gefr., IR. Nr. 9, 10. Komp., kriegsgef., (Lista strat Nr. 174 z Turzański Michael, LstInft., IR. Nr. 55, 10. Komp., Galizien, Podhajce, Dryszczów, 1885, verw. (Lista strat Nr. 313 z 1915) Turzański Michael, (Lista strat Nr. 412 z 1916) Turzanski Nikolaus, Gefr., IR. Nr. 24, 10. Komp., Kolomea, 1890, krank, VereinsResSpit. in Oderberg. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 243 z Turzański Peter, Inft., IR. Nr. 95, 11. Komp., verw. (Lista strat Nr. 261 z Turzański Peter, LstKorp., IR. Nr. 95, 4. Komp., Galizien, Kolomea, 1895; verw. (Lista strat Nr. 469 z Turzański Rudolf, Inft., IR. Nr. 9, 11. Komp., Galizien, Skole, Żupanie, 1886, kriegsgef., (Lista strat Nr. 174 z Turzanski Semen, LstGefr., IR. Nr. 21, MGA. III, Galizien, Śniatyn, Stecova, 1894: verw. (Lista strat Nr. 544 z Turzański Sofron, Zugsf., LIR. Nr. 33, 1. Komp., verw., (Lista strat Nr. 209 z Turzanski Stefan, Inft., IR. Nr. 55, 3. ErsKomp., Lipica dolna, 1886, Schuss i. d. Hals, 3./7. 1915 gestorben im Feldspital Nr. 2/4, beerdigt in Biłgoraj neben dem israel. Friedhof. (Wiadomości o rannych i chorych Nr. 446 z Turzański-Kahanowicz Basil, ErsRes., IR. Nr. 89, 11. Komp., Galizien, Rudki, Czajkowice, 1884, verw. (Lista strat Nr. 144 z Krzysztof_Gruszka - 30-11-2014 - 08:44 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ jakichkolwiek wiadomości o moim pradziadku który walczył w 1 wojnie światowej,został ciężko ranny,miał amputowaną Gruszka z w wdzięczny za każdą wiadomość .Pozdrawiam Krzysztof matix123 - 30-11-2014 - 15:17 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Witaj. Rzędowice w województwie podkarpackim jak sądzę, czyli zabór austriacki. Czyli powinieneś coś znaleźć w Listach Strat na stronie Biblioteki Cyfrowej Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego i na stronie Kramerius. Pozdrawiam. Mateusz. Czechura_Asia - 03-02-2015 - 22:58 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Poszukuje jakichkolwiek informacji o moim przodku, który walczył w I Wojnie Światowej Antoni Czechura syn, Jana i Agnieszki Durdy parafia Wola Baranowska. Wiem z opowieści tyle, że trafił do niewoli niemieckiej najpierw, później trafił na Sybir ale zdołał uciec. Nie znam przydziału ani innych szczegółów. Jakby ktoś miał jakieś wskazówki to byłabym bardzo wdzięczna za pomoc. vnukinga - 03-02-2015 - 23:45 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Dzien dobry, poszukuje informacji na temat brata mojego pradziadka, ktory zginal podczas I wojny swiatowej. Urodzil sie ok. 1870 roku w Zubowszczyznie, powiat wolkowyski. Zostal wcielony do armii carskiej i sluch po nim zaginal. Ktos pozniej przyniosl rodzinie wiadomosc, ze polegl (ktos rozpoznal jego cialo), ale oficjalnego potwierdzenia naturalnie nigdy nie dostali. Nazywal sie Stefan Rogożko i byl synem Wincentego Rogożko . Bede bardzo wdzieczna za wszelkie wskazowki gzdie ewentualnie szukac informacji na ten temat. Dziekuje i pozdrawiam Kinga Vnuk maddalenka2424 - 04-02-2015 - 02:52 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Witam, mój pradziadek został wcielony do armii Austro-Węgier. Znalazłam pocztówkę, jaką napisał do swojej ówczesnej narzeczonej (mojej prababci), z stemplem pocztowym z dnia 7 XI 1916(?) Nowy Sącz 1 a w niej "już wyszedłem ze szpitala i jestem przy komp. - byłem u doktora (...) dostałem III. grupę, na razie nie pisz aż Ci przyślę dokładny adres...". Dodam, że przed wybuchem I wojny mieszkał w Borzęcinie (pow. brzeski). Chciałabym się dowiedzieć więcej na temat pradziadka dlatego zwracam się z prośbą o jakieś wskazówki, sugestie gdzie szukać. Aktualnie wyjazd do archiwum do Wiednia nie wchodzi w grę. W przyszłości na pewno tam pojadę pozdrawiam Magda Wiśniowiecki_Marek - 04-02-2015 - 09:12 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Magdo! Najszybciej i najpewniejsze odpowiedzi w zadanym temacie znajdziesz na forum Pozdrawiam, Marek - 04-02-2015 - 09:56 Temat postu: pocztaj ten mój watek o poszukiwaniach Stryja JP2 ...................... ... highlight= ...................... Jest tam wiele pomocnych linków do biuletynów o rannych poległy w KUK trudno te wszystkie linki podsyłac jakby co zapytaj to jeszcze podpowiem jak szukac choc to czasochłonne. Moze dasz sobie rade. jan Antosiewicz_Anna - 07-03-2015 - 12:01 Temat postu: I wojna światowa poszukiwania pradziadka ja szukam informacji o jeńcach wojennych. Mój przodek słuzył prawdopodobnie w armii niemieckiej(polskiej wtedy nie było) i dostał sie do niewoli angielskiej, kompletnie nie wiem gdzie szukać informacji, nie iwem nawet w jakiej jednostce słuzył, czy na podstawie daty urodzenia, i miejscowosci moge gdzies znaleźć info w jakiej jednostce słuzył? gienia - 07-03-2015 - 19:10 Temat postu: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Witam, w krameriusie nie występuje nazwisko Rogożko, ale jest nazwisko Czechura, do przeglądania aż 11 stron ... t=Czechura Gienia. - 10-03-2015 - 18:33 Temat postu: Re: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ maddalenka2424 napisał: Witam, mój pradziadek został wcielony do armii Austro-Węgier. Znalazłam pocztówkę, jaką napisał do swojej ówczesnej narzeczonej (mojej prababci), z stemplem pocztowym z dnia 7 XI 1916(?) Nowy Sącz 1 a w niej "już wyszedłem ze szpitala i jestem przy komp. - byłem u doktora (...) dostałem III. grupę, na razie nie pisz aż Ci przyślę dokładny adres...". Dodam, że przed wybuchem I wojny mieszkał w Borzęcinie (pow. brzeski). Chciałabym się dowiedzieć więcej na temat pradziadka dlatego zwracam się z prośbą o jakieś wskazówki, sugestie gdzie szukać. Aktualnie wyjazd do archiwum do Wiednia nie wchodzi w grę. W przyszłości na pewno tam pojadę pozdrawiam Magda Magdo jeśli Borzecim to 1/ archiwum kuri w tarnowie kopie akt metrykalnych. choc moze spróbój odszukac strone parafii napisac np maila. jesli to nie da efektu to powinien byc numer telefonu zadwonic . porozmawiac o przodku. z doswiadczenia pod koniec dyzuru parafii. potem ewentualnie wysłac list z prosba o dane. o ostatecznosci powinny bycfotokopie z tego terenu u mormonów . i sprowadzic mikrofilm z kopiami ksag parafialnych. tych z archiwum diecezjalnym w tarnowie. Jedna uwaga w tych ksiegach sa apisy o przodkach bł. karoliny Kózka i tu czasami sa problemy jak w ksiegach sa zapisy o znanych postaciach. czasami takie parafie sie strasznie uwazaja za waznen np Wadowice czy Czaniec o białej niewspomne. Wpisałem sie w ten watek to napisz o postepach w pracach jak porady nie dadzą skutku to spróbóje swoich kontaktów ale to wtedy potrwa wiele tygodni. ale spróbój odszukac strone parafi i pogadac moze szybko ci pomoga. kiedys czytałem te ksiegi i kiedys 10 lat temu niebyło problemów. jan Wiśniowiecki_Marek - 11-03-2015 - 10:10 Temat postu: Re: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ @ Antosiewicz Anna Przeszukaj najpierw tu: Pozdrawiam, Marek Kaczmarek_Aneta - 02-12-2016 - 05:16 Temat postu: Re: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Witam dorzucę wyszukiwarkę kart rejestracyjnych żołnierzy wojsk amerykańskich, którzy brali udział w Wielkiej Wojnie: Polskie nazwiska wprowadzamy bez polskich znaków. Warto poszukać po miejscu urodzenia, bo bywa, że nie wiemy nawet iż nasz przodek wyemigrował do USA, albo po prostu jego nazwisko zostało przekręcone. Przykład: Pindelski - Pindelshi ... id=1968530 Po kliknięciu na ikonkę aparatu fotograficznego mamy dostęp do karty rejestracyjnej Bolesława Pindelskiego ... cc=1968530 Akt urodzenia nr 101 żołnierza: ... 8&y=43 Polecam! Aneta Bogusław_Woyciech - 02-12-2016 - 11:58 Temat postu: Re: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Aneto bardzo dziękuję za wskazanie wyszukiwarki. Działa rewelacyjnie. Bogusław Michał_Bąbol - 28-12-2016 - 18:44 Temat postu: Re: Turzańscy w Armii Austro-Węgier w IWŚ Witam! Czy istnieje możliwość znalezienia informacji o moim pradziadku, który podczas I WŚ służył jako stajenny w jednej z jednostek austriackich pod Wadowicami? Następnie został wzięty do niewoli rosyjskiej. Czy z uwagi na to, że nie służył tam, jako żołnierz, da się znaleźć jakąkolwiek informację na Jego temat? Wszystkie czasy w strefie GMT - 12 Godzin Powered by PNphpBB2 © 2003-2006 The PNphpBB GroupCredits Dwudziestolecie międzywojenne Kategoria: Dwudziestolecie międzywojenne Data publikacji: Autor: Przy tekście pracowali także: Anna Winkler (redaktor) Listopad 1918 roku, gdy Polska na nowo pojawiła się na mapie Europy, stanowił dopiero początek krwawej i nierównej walki o przebieg przyszłych granic. Ilu Polaków wówczas zginęło? Jak wysoka była cena niepodległości? Styczeń 1919 roku. Paryż. Do stolicy Francji zjechali się najważniejsi politycy i dyplomaci z całego świata. Oczywiście prym wiedli Amerykanie, Brytyjczycy i Francuzi. Celem spotkania było uporządkowanie sytuacji w Europie i znalezienie rozwiązania, które zapewniłoby trwały pokój, Zamierzano też nałożyć kary przegranym w wojnie Niemcom i ustalić nowe europejskie granice. Nic dziwnego, że na konferencji pojawili się także przedstawiciele odrodzonej pod koniec 1918 roku Rzeczypospolitej. Sprawę polską reprezentowali Roman Dmowski i Ignacy Paderewski. W kraju tymczasowe rządy sprawował Józef Piłsudski. Na tym etapie nikt jeszcze nie wiedział, jaki kształt przyjmie przywrócone do życia po 123 latach państwo. Zwłaszcza że, jak pisał Marek Rezler w książce „Polska niepodległość 1918: W niepodległość ziemie polskie wkraczały z bardzo trudnym bilansem. Na polach bitew w obcych mundurach, często walcząc przeciwko swym rodakom, życie straciło około 450 tysięcy polskich żołnierzy. publiczna Najwięcej polskiej krwi przelano w walce o wschodnią granicę kraju. Szczególnie krwawa była wojna polsko-bolszewicka. Krwawe żniwa w wojnie polsko-bolszewickiej Nie był to jednak koniec ofiar, na których powstały fundamenty odrodzonej Polski. Gdy rozpoczynały się paryskie debaty, zawisło nad nią śmiertelne zagrożenie ze wschodu. Ta granica była otwarta. O ile bowiem Francuzi i Brytyjczycy zajęli się kwestią zachodnich rubieży Rzeczypospolitej, o tyle w sprawy granicy z Rosją zdecydowali się nie ingerować. Nie chcieli prowokować swojej dawnej sojuszniczki. W tym czasie w dawnym carskim imperium dokonywał się niebezpieczny zwrot ustrojowy. Zwolennicy Włodzimierza Lenina umacniali wprowadzony przez rewolucję system komunistyczny. I już planowali ekspansję. Józef Piłsudski miał tego świadomość i zawczasu przygotowywał się do walki. Z tym, że była ona nieunikniona, zgadza się także Marek Rezler, który w książce „Polska niepodległość 1918” pisze, że „słabość, ustąpienie, rezygnacja w ówczesnej sytuacji oznaczałaby otwarcie pola dla ekspansji przeciwnika. Rezygnacja z walki była więc nie możliwa”. Wojna polsko-bolszewicka wybuchła na początku 1919 roku i twała z przerwami do 1921 roku. Skończyła się podpisaniem traktatu ryskiego, który ostatecznie ustalił przebieg granic między Rzeczypospolitą a bolszewicką Rosją. Zanim jednak do tego doszło, młode państwo zostało niemal pokonane. Nacierające ze wschodu wojska znalazły się już niedaleko Warszawy. Odparła je dopiero kontrofensywa znad Wieprza. Niestety, obrona niepodległości okazała się bardzo kosztowna. Liczbę ofiar po stronie polskiej szacuje się na około 60 tysięcy. Wielu Polaków oddało życie w walce z Rosją, ale nie tylko ten konflikt pociągnął za sobą znaczne ofiary. Zaciekłe walki o kształt wschodniej granicy toczyły się także w Małopolsce Wschodniej i na Wołyniu. Do ziem tych zgłaszało pretensje kolejne państwo, które wyłoniło się po zakończeniu wojny – niepodległa Ukraina. Wojna z nią trwała od listopada 1918 roku do lipca 1919 roku. pubiczna „Orlęta lwowskie” na obrazie Wojciecha Kossaka. Po stronie Rzeczypospolitej występowali przy tym nie tylko wojskowi, ale także nienależący do sił zbrojnych ochotnicy, głównie mieszkańcy miast. Znaczna cześć walczących z Ukraińcami brała zresztą udział w późniejszych walkach z Armią Czerwoną podczas wojny polsko-bolszewickiej. Szczególnie na kartach dziejów zapisała się heroiczna obrona Lwowa, w której brały udział „Orlęta lwowskie”. Były to ochotnicze oddziały młodych mieszkańców miasta, uczniów, studentów i harcerzy, chłopców i dziewcząt. Jaki był bilans tego sąsiedzkiego konfliktu? Ocenia się, że w wojnie polsko-ukraińskiej mogło zginąć nawet 10 tysięcy Polaków. Łącznie w walce o wschodnią granicę drugiej Rzeczpospolitej straciliśmy zatem około 70 tysięcy ludzi. Zobacz również:„Szable i cekaemy”. Bezkompromisowa historia PolskiJak 100 lat temu Polacy obchodzili Święto Niepodległości?Wyprawa kijowska 1920. Jaka jest prawda o wielkim triumfie Józefa Piłsudskiego? Powstańcza ofiarność na granicy zachodniej Wydawało się, że ustalanie zachodnich granic przebiegnie w bardziej pokojowy sposób. W końcu ich wytyczanie kontrolować miały zachodnie mocarstwa. A jednak i tam nie obeszło się bez rozlewu polskiej krwi. W Wielkopolsce powojenne represje niemieckie i przypadki profanowania polskiej flagi wzbudziły ogromne rozgoryczenie. Przerodziło się ono w zryw, który do dzisiaj może służyć jako przykład skutecznej i dobrze zorganizowanej akcji politycznej. Sukces powstania, utrwalony przez sprawne zabiegi dyplomatyczne, pozwolił przyłączyć do Rzeczypospolitej prawie całą Wielkopolskę. Akcja zbrojna miała przy tym ogromne znaczenie dla ostatecznej decyzji mocarstw. Bez niej Polska mogłaby tę sprawę przegrać, a sporna dzielnica pozostałaby w granicach Niemiec. Podkreśla to w książce „Polska niepodległość 1918” Marek Rezler: To zwycięskie powstanie w ówczesnych realiach politycznych było konieczne. W rezultacie tego wydarzenia, zachodnia granica Polski po podpisaniu traktatu wersalskiego w ogólnym zarysie przypominała granicę Rzeczypospolitej sprzed II rozbioru Polski. W innym przypadku, zgodnie z przyjętą praktyką, na spornym obszarze zarządzono by plebiscyt, w którego wyniku (…) wiele powiatów północnej, zachodniej i południowej Wielkopolski, łącznie z Lesznem i Rawiczem, przypadłoby Niemcom. Prauziński/domena publiczna Powstanie Wielkopolskie było jednym z nielicznych polskich zrywów zbrojnych zakończonych pełnym sukcesem Sukces powstańczy nieuchronnie pociągnął za sobą także rozlew krwi, choć liczba ofiar ze względu na okoliczności nie była tak wysoka jak na wschodzie. W 2008 roku Wiesław Olszewski i Łukasz Jastrząb stworzyli „Listę strat Powstania Wielkopolskiego”. Są to jedne z najdokładniejszych danych dotyczących poległych w walce o granice II Rzeczypospolitej. W wykazie znalazło się 2289 osób. Śmierć zebrała swoje żniwo również na Śląsku. Niemieckie represje oraz niesprawiedliwe i niekorzystne z polskiej perspektywy wyniki plebiscytu na Śląsku doprowadziły do wybuchu trzech powstań. Dzięki nim udało się podpisać konwencję, która gwarantowała Polsce obfity w surowce fragment regionu. Niestety, w przypadku tych zrywów trudniej o precyzyjne dane liczbowe. Najwięcej ofiar pochłonął ostatni. W wyniku działań bojowych zginęło w nim 1218 powstańców. Ostateczny bilans strat Pełny wykaz poległych w latach 1918-1921 jest dziś niemożliwy do odtworzenia. Wynika to między innymi ze znacznej liczby zaginionych w zawierusze wojennej. W wielu przypadkach uznaje się te osoby za zmarłe. Mieczysław Wrzosek uważa, że było ich ponad 50 tysięcy. Kolejne 50 tysięcy Polaków to ci, którzy zginęli na pewno – w tym oficerowie, podoficerowie i przede wszystkim szeregowi. Tomaszewski/domena publiczna W walce o granice II Rzeczpospolitej zginęło, zostało rannych lub zaginęło aż ćwierć miliona polskich żołnierzy! Zatrważają również dane dotyczące rannych. Jak obliczył Wrzosek, po zakończeniu walk o granice było ich nawet około 120 tysięcy. Wielu z polskich żołnierzy w wyniku odniesionych ran nie powróciło już do służby. Nie brakowało kalek i chorych na psychozę wojenną. Łącznie liczba poległych, rannych i zaginionych wynosi nawet ćwierć miliona osób. W dodatku dane te nie uwzględniają cywilów. Dla ledwo co odrodzonej Polski było to niebywałe obciążenie demograficzne. Straty poniesione w trakcie walk trzeba było nadrabiać w latach późniejszych. Warto jednak zaznaczyć, że trud żołnierzy polskich nie był daremny. Bez tej ofiarności duża część ziem przyznanych ostatecznie II Rzeczypospolitej mogłaby znaleźć się poza polskimi granicami. Bibliografia: Antoni Czubiński, Powstanie Wielkopolskie 1918–1919. Geneza-charakter-znaczenie, Wydawnictwo Kurpisz 2002. Lista strat Wojska Polskiego w latach 1918-1920, Wojskowe Biuro Historyczne 1934. Łukasz Jastrząb, Wiesław Olszewski, Lista strat Powstania Wielkopolskiego, Repozytorium CeON 2009. Marek Rezler, Polska Niepodległość 1918, Wydawnictwo Poznańskie 2018. Mieczysław Wrzosek, Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Wiedza Powszechna 1992. Richard Watt, Gorzka Chwała – Polska i jej los 1918-1939, AMF Plus Group 2005. Zobacz również Dwudziestolecie międzywojenne Alkohol na wojnie. Jak pili polscy żołnierze? Alkohol od wieków był i jest nieodłącznym towarzyszem żołnierzy na froncie oraz jego zapleczu. Pozwalał zapomnieć, odreagować, działał kojąco, zabijał nudę oczekiwania. Podczas wojny polsko-bolszewickiej... 15 grudnia 2020 | Autorzy: Sławomir Zagórski Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiejInne hasła zawierające informacje o "Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej":Inne lekcje zawierające informacje o "Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej": Polscy Tatarzy chcą upamiętnić żołnierzy tatarskiego pochodzenia, którzy przez kilka stuleci walczyli i ginęli w obronie Rzeczpospolitej. W rocznicę Bitwy Warszawskiej z sierpnia 1920 roku planują odsłonić w Warszawie pamiątkową tablicę. Tatarzy to jedna z najmniejszych grup etnicznych w Polsce, ale ich historia na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej ma ponad 600 lat. Jako datę dobrowolnego osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim i Rzeczypospolitej, Jan Długosz podaje rok 1397. Na ziemie polskie Tatarzy przynieśli ze sobą islam, gwarancja wolności wyznania była jednym z warunków osadnictwa. Już jednak w XVI-XVII wieku zatracili swój język i wiele obyczajów, nazwiska rodowe uległy spolszczeniu. Przez kilkaset lat, do II wojny światowej, uczestniczyli we wszystkich ważniejszych wystąpieniach zbrojnych. Brali udział w bitwach pod Grunwaldem, Kircholmem, Wiedniem czy Maciejowicami. Również w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku czy kampanii wrześniowej 1939 roku. Teraz polska społeczność tatarska chce ufundować i odsłonić pamiątkową tablicę. Okazją do takiej uroczystości jest setna rocznica Bitwy Warszawskiej, a tablica ma być odsłonięta na murze Muzułmańskiego Cmentarza Tatarskiego w Warszawie. "W 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej 1920 roku, ku wiecznej chwale polskich Tatarów, od wieków walczących i ginących w imię wolności i niepodległości Rzeczypospolitej. Cześć ich pamięci!" - taki napis ma się na niej znaleźć. Uroczystość zaplanowano na 15 sierpnia, inicjatywę koordynują organizacje skupiające polskich Tatarów: Muzułmański Związek Religijny w RP oraz Związek Tatarów Rzeczpospolitej Polskiej. Trwa zbiórka pieniędzy na ten cel. Historyk z Uniwersytetu w Białymstoku dr Artur Konopacki zwraca uwagę, że gdy tworzyły się zalążki polskiej niepodległości, społeczność tatarska również włączyła się w ten proces, czego przykładem jest utworzenie Tatarskiego Pułku Ułanów im. Mustafy Achmatowicza. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku pułk ten brał udział w walkach na linii Wisły k. Płocka i tam poniósł bardzo duże straty. Po jego rozformowaniu, wielu żołnierzy trafiło do 13. Pułku Ułanów Wileńskich, gdzie został utworzony szwadron tatarski. Pułk brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Konopacki podkreślił, że upamiętnienie polskich Tatarów walczących w obronie ojczyzny, to idea skierowana też do młodego pokolenia, które coraz słabiej zna historię i coraz mniej się nią interesuje. Największe w kraju skupiska Tatarów są w województwie podlaskim. W Bohonikach i Kruszynianach są ostatnie w kraju zabytkowe meczety, a przy nich mizary - muzułmańskie cmentarze. Miejscowości są też wciąż żywymi ośrodkami kultury tatarskiej. Ilu jest obecnie Tatarów w Polsce, dokładnie nie wiadomo. W ostatnim spisie powszechnym pochodzenie tatarskie zadeklarowało ok. 2 tys. osób. W polskiej opinii publicznej w dalszym ciągu trwają dyskusje, jaka była rzeczywista rola Sztabu Generalnego, szczególnie gen. Tadeusza Rozwadowskiego, w wojnie polsko- bolszewickiej 1919-1921. W syntetycznej pracy zespołowej „Sztab Generalny Wojska Polskiego 1919-2003” (Warszawa 2003), powstałej pod redakcją Tadeusza Paneckiego, Franciszka Puchała, Jana Szostaka z udziałem min. Leszka Wyszczelskiego eksponowna jest następująca teza: niechęć Piłsudskiego do systematycznej pracy sztabowej krępowała działalność tej instytucji. „Sztab Generalny WP bezpośrednio został bowiem tym samym odsunięty od szczegółowego planowania najważniejszych operacji i bitew. Gdy zachodziła potrzeba opracowania takowych planów, Piłsudski wykorzystywał do tych zadań wąski krąg osób powoływanych do jego ścisłego sztabu. Pewnym odstępstwem od tej ogólnej zasady było zlecenie Sztabowi Generalnemu w kwietniu i czerwcu 1919 r. przygotowania planów przeprowadzenia ofensywy w Galicji Wschodniej oraz w maju 1919 r. – kolejnego planu, tym razem obrony kraju przed grożącą agresją Niemiec.” Myślę, że trochę autorzy tej myśli przesadzili, biorąc pod uwagę współpracę Naczelnego Wodza z gen. Stanisławem Hallerem – pełniącym obowiązki Szefa Sztabu Generalnego i gen Tadeuszem Rozwadowskim. „Sztab Generalny – piszą – wyłączony z większości najważniejszych operacji prowadzonych przez Wojsko Polskie przeciw Armii Czerwonej, koncentrował się na „rozpoznawaniu zamiaru i ugrupowaniu przeciwnika, jego liczebności, uzbrojenia, organizacji i wyszkolenia”. Integracja Wojska Polskiego, składającego się z żołnierzy różnych armii, z różnych metod szkolenia, z różnych doświadczeń frontowych kadry dowódczej, poddanej różnym środowiskom politycznym (piłsudczycy, hallerczycy, dowborczycy) – wymagała od Sztabu Generalnego doskonalenie struktur organizacyjnych, zaopatrzenia materiałowego formacji frontowych i wypracowania jednolitych zasad sztuki wojennej. Naczelny Wódz nie miał zaufania do większości generałów, wychowanych na zasadach wojny pozycyjnej, w tym do doradców francuskich, którzy z paternalistyczną wyższością namawiali polskich sztabowców do kontynuowania ich doświadczeń. W latach 1918 - 1921 największą indywidualnością wśród szefów Sztabu Generalnego był gen. Tadeusz Rozwadowski (1866-1928), który pełnił to stanowisko od 28 X 1918 do 15 XI 1918 i od 22 VII 1920 do 1 IV 1921 roku. W armii austriackiej dowodził brygadą, dywizją piechoty, grupami operacyjnymi i artylerią I Armii w randze marszałka polnego – generał-porucznika. Nie przyjął on ze względu na poglądy polityczne i wcześniejsze kontakty z organizacjami niepodległościowymi propozycji cesarza objęcia stanowiska Namiestnika Galicji, dowódcy Legionów Polskich, gubernatora okupacji austriackiej w Lublinie. 1 marca 1916 r. przeszedł w stan nieczynny. Działając od 28 październik 1918 r. jako szef Sztabu Wojska Polskiego z nominacji Rady Regencyjnej, starał się pomóc rodakom walczącym we Lwowie z Ukraińcami. Piłsudski – doceniając tę jego rolę i rodzinne powiązania z Ziemią Lwowską, a zwłaszcza powiatem kałuskim, w którym ojciec Rozwadowskiego dowodził oddziałem jazdy powstańczej w 1863 roku – mianował go 20 listopada 1918 r. dowódcą Armii Wschód, która przez 4 miesiące skutecznie odpierała ataki ukraińskie. 21 marca 1919 r. Rozwadowski został powołany na stanowisko Szefa Polskiej Misji Wojskowej we Francji przy Naczelnym Dowództwie Aliantów. Z tej okazji nawiązał dobre stosunki z marszałkiem Fochem, a później z gen. Józefem Hallerem, dowódcą Armii Polskiej we Francji. W okresie sukcesów Wojska Polskiego na froncie wschodnim Rozwadowski, na zaproszenie króla Rumunii Ferdynanda, przebywał w Bukareszcie, gdzie przygotowywał grunt dla przyszłego polsko- rumuńskiego aliansu z 3 marca 1921r. Latem 1920 zabiegał u aliantów o pomoc materiałową dla Polski. Był polskim ekspertem wojskowym na konferencji w Spa, pomagając premierowi Władysławowi Grabskiemu w podjęciu trudnych decyzji za zgodą Rady Obrony Państwa i Naczelnika Państwa. W dniu 22 lipca 1920 r. został powołany na Szefa Sztabu Generalnego i członka Radu Obrony Państwa. „Do 15 sierpnia 1920 r. – czytamy w historii Sztabu Generalnego – wszystkie rozkazy, wydawane przez Naczelne Dowództwo WP, podpisywał gen Rozwadowski. Sztab Generalny w pierwszym etapie bitwy na przedpolach Warszawy wydawał – poza dokumentacją operacyjną – także dokumenty zalecające zasady prowadzenia walki. Przykładem tego była wydanie przez gen. Rozwadowskiego 13 sierpnia „Instrukcji taktycznej dla defensywy pod Warszawą.” W czasie Bitwy Niemeńskiej funkcje sztabowe pełniła Kwatera Główna Naczelnego Wodza, kierowana przez płk Tadeusza Ludwika Piskora. Sztab Generalny kierował w tym czasie działaniami zaczepnymi na południowym skrzydle frontu i organizacją odwodów przybyłych nad Niemen z 3 Armii, operującej na Polesiu i Wołyniu... „ Mimo tych ograniczeń Sztab Generalny WP w analizowanym okresie wypełniał wiele ważnych zadań, zwłaszcza w zakresie poznawania przeciwnika i położenia jego wojsk, wypracowania jednolitej organizacji doktryny szkoleniowej wojska, zabezpieczenia oddziałów frontowych oraz ograniczonego ale jednak prowadzonego wtedy planowania operacyjnego.” „W swych instrukcjach do dowódców frontów i armii, uwzględniając dominację żołnierzy chłopskiego pochodzenia wśród dezerterów i mały odsetek młodzieży chłopskiej wśród żołnierzy Armii Ochotniczej”, gen. Rozwadowski kładł nacisk na znaczną poprawę stosunku kadry oficerskiej do podwładnych żołnierzy, wzywał do większej troski o ich wyżywienie, umundurowanie, odpoczynek, likwidację analfabetyzmu i organizowanie rozrywek kulturalno-sportowych. W organizacji kilku poważnych operacji ofensywnych różnił się z Naczelnym Wodzem, m. in. w sprawie lokalizacji Grupy Uderzeniowej w sierpniu 1920 r. i wykorzystania terytorium Litwy w Bitwie Niemeńskiej. Na posiedzenia Rady Obrony Państwa i Rady Obrony Stolicy wyróżniał się optymizmem i wiarą w zwycięstwo. Myślę, że Naczelny Wódz zazdrościł mu prestiżu, jaki posiadał w środowiskach ziemiańsko-arystokratycznych, w szczególności w Galicji Wschodniej, dobrych stosunków z marszałkiem Maxime'm Fochem i wieloma generałami alianckimi, a także przyjaźni z Ignacym Paderewskim. W swej ocenie grudniowej gen. Rozwadowskiego w 1922 r. Piłsudski, który wcześniej powołał go do Ścisłej Rady Wojennej i Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, napisał: „Człowiek o wielkiej wiedzy fachowej i żywej inteligencji. Żadnych zdolności organizacyjnych i administracyjnych. Przypominałby mocno znaną historyczną postać Prądzyńskiego, robiącego na poczekaniu kilka planów, jeden z drugim nie mając żadnej mocy charakteru, by którykolwiek konsekwentnie przeprowadzić. W nieszczęściach jedyny, nie opuszcza go nigdy zdrowy optymizm, tężyzna żołnierza i dobry humor”. Pierwszym faktycznym organizatorem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego był jego szef od 16 listopada 1918 do 10 marca 1919 generał broni Stanisław Szeptycki (1867-1950). Służąc w armii austriackiej już w 1910 roku, został pułkownikiem jej Sztabu Generalnego. W czasie I wojny światowej na froncie włoskim dowodził brygadą, a następnie dywizją austriacką. W 1917 r. awansował do stopnia generała-majora. Na prośbę Naczelnego Komitetu Narodowego został skierowany do służby w Legionach Polskich, w których od 14 listopada 1916 r. dowodził III Brygadą, a od kwietnia 1917 r., z ramienia państw centralnych – Legionami Polskimi. Od czerwca 1917 r. do lutego 1918 r. był generał- gubernatorem w Lublinie, gdzie podał się do dymisji na znak protestu wobec Traktatu Brzeskiego, oddającego część ziem polskich (Chełmszczyznę) we władanie Ukraińskiej Republiki Ludowej. W październiku 1918 r zgłosił się do Wojska Polskiego, którego początkowo był generalnym inspektorem. W dniu 16 listopada 1918 r. Piłsudski mianował go Szefem Sztabu Generalnego. W tym charakterze odegrał on kluczową rolę w likwidacji zamachu stanu z 4 na 5 stycznia 1919 roku. Na polecenie Naczelnego Wodza zwolnił on aresztowanych spiskowców, wiedząc, że decyzja ta ma ułatwić powołanie rządu porozumienia narodowego (między Romanem Dmowskim i Jozefem Piłsudskim) pod kierownictwem Ignacego Jana Paderewskiego, który przyjął obowiązki Prezydenta Rady Ministrów, Ministra Spraw Zagranicznych i Przewodniczącego Polskiej Delegacji Pokojowej w Paryżu. Stanisław Szeptycki, rodzony brat Andrzeja Szeptyckiego, metropolity greko-katolickiego, ideowego przywódcy Ukraińców walczących z Polakami o Lwów i Galicję Wschodnią, starał się pomoc Piłsudskiemu w łagodzeniu konfliktów z Ukraińcami, których Naczelnik Państwa starał się przekonać dla swych planów federacyjnych, dla wspólnej walki z bolszewikami. Gdy działacze narodowo-demokratyczni zarzucali Szeptyckiemu brak lojalności państwowej, z wielką determinacją bronił go przed tym zarzutem Piłsudski, który 8 i 15 stycznia 1919, w przededniu powołania gabinetu zgody narodowej Ignacego Paderewskiego, tak ocenił sens akcji bolszewickiej przeciwko Polsce na kresach północno-wschodnich: „ Bolszewicy poprzez Polskę mają zamiar złączyć się z bolszewizmem na Zachodzie, z ruchem spartakusowców niemieckich. Operacja wojsk bolszewickich przez obsadzenie Wilna (5 stycznia 1919 roku) osiągnęła ważny sukces polityczny i militarny, oddziałujący niepokojąco na społeczeństwo, a podniecający na bolszewizm lokalny.” 26 stycznia gen. Szeptycki złożył Piłsudskiemu raport o sytuacji na kresach wschodnich i wobec ataków prasy prawicowej, zarzucającej mu nielojalność państwową, zgłosił 3 lutego rezygnację ze stanowiska Szefa Sztabu Generalnego. Piłsudski rezygnacji tej nie przyjął udzielają mu 6 lutego dwumiesięczny urlop. W dniu 19 lutego 1919 r. miało miejsce pierwsze starcie wojsk polskich z oddziałami bolszewickimi na Wołyniu. Nazajutrz Sejm Ustawodawczy, w ramach tzw. Małej Konstytucji, powierzył Piłsudskiemu urząd Naczelnika Państwa jako wykonawcy uchwał Sejmu. „Rola Szeptyckiego w Sztabie Generalnym była krótkotrwała, ponieważ od 19 marca 1919 r. objął on dowodzenie Dywizją Litewsko-Białoruską, a od 20 grudnia 1919 r. do 31 lipca 1920 r. dowództwo Frontu Północno-Wschodniego. Gdy 21 maja 1919 r. Piłsudski zaproponował mu powrót na stanowisko Szefa Sztabu Generalnego, Szeptycki postawił szereg warunków przyjęcia tego stanowiska natury konstytucyjnej. Piłsudski jego żądania odrzucił. W uzasadnieniu swej decyzji podkreślił niebezpieczeństwo dla armii w postaci kontroli sejmowych partii walczących o władzę nad Naczelnym Wodzem. W bardzo surowej i dyskusyjnej ocenie Szeptyckiego z grudnia 1922 r. Marszałek Piłsudski pisał: „brak charakteru i lotności umysłu, dla podwładnych ciężki, łatwo się obrażający /.../, protekcyjny w stosunku do wszystkich, specjalnie oficerów austriackich. Przy każdym niepowodzeniu zwala zawsze winę na podwładnych i przełożonych...W Państwie Polskim i w świecie powojennym słabo się orientuje. Z wielkim trudem ocenić by potrafił życie Europy po 1918 roku. Obowiązki Szefa Sztabu Generalnego pełnił od 11 marca 1919 do 21 lipca 1920 płk Stanisław Haller. Szeptycki tworzył organizacyjne podstawy polskiego Sztabu Generalnego. „W pierwszym okresie Sztab Generalny funkcjonował jako wydzielona instytucja centralna Wojska Polskiego – pisze Leszek Wyszczelski – i zajmował się w większym stopniu organizacją wojska, jego szkoleniem i tworzeniem armii regularnej niż planowaniem wojennym.” Opierając się na wzorach austriacko-niemieckich, utworzono 10 oddziałów Sztabu Generalnego: I Organizacyjny, I Służby Łączności, III Kolejowy, IV Techniczny, V Demobilizacyjny, VI Informacyjny, VII Naukowy, VIII Geograficzny, IX Personalny, X Adiutanta Sztabu Generalnego WP. Po reorganizacji 10 marca 1919 r. zostało 6 Oddziałów: I. Operacyjny, II. Służby Łączności, III. Kolejowy, IV Główne Kwatermistrzostwo, V. Prezydialny, VI. Informacyjny. „Oddział Operacyjny – pisze Wyszczelski – zajmował się opracowywaniem rozkazów, zarządzeń i decyzji, w wymiarze operacyjnym. Do jego kompetencji należało analizowanie działań operacyjnych, i taktycznych prowadzonych przez wojska własne i przeciwników. Był więc najważniejszą komórką planistyczno-operacyjną u Generalnego, także w zakresie przekazywania decyzji w postaci rozkazów. Opracowywał rozkazy operacyjne, zbierał meldunki od dowódców operacyjnych oraz przekazywał komunikaty informacyjne dla Wojska Polskiego.” Ta struktura organizacyjna obowiązywała do 11 maja 1919. Za czasów pełniącego obowiązki Szefa Sztabu Generalnego Hallera „specyfiką polską było powoływanie przez Piłsudskiego, na czas osobistego dowodzenia przez niego poszczególnymi wydzielonymi operacjami, wąskiego sztabu określanego zamiennie jako Sztab Naczelnego Wodza, Sztab Ścisły Naczelnego Dowództwa, niekiedy nawet jako Kwatera Główna Naczelnego Wodza lub Sztab Przyboczny Naczelnego Wodza WP. Pierwszy raz został on powołany na początku kwietnia 1919 r. w celu przygotowania i prowadzenia operacji wileńskiej. W jego składzie znaleźli się: ppłk Julian Stachiewicz, szef Oddziału I Sztabu Generalnego, mjr Tadeusz Kasprzycki z Adiutantury Generalnej, kpt Nilski-Łapiński ze Sztabu Generalnego i kilku oficerów z Adiutantury Generalnej.

lista żołnierzy walczących w wojnie polsko bolszewickiej